Kreta (Kríti) jest czym? wi?cej ni? jedn? z wielu greckich wysp. Znana jest przede wszystkim za spraw? swej historii, jako kolebka cywilizacji europejskiej. Wykopaliska przeprowadzone na pocz?tku XX w. w Knossós i Fajstos (Festós) potwierdzi?y mity o królu Minosie i dominuj?cej roli spo?ecze?stwa Krety w ?wiecie egejskim. Pod koniec trzeciego tysi?clecia p.n.e. kultura minojska osi?gn??a wysoki poziom rozwoju, a Kreta sta?a si? centrum handlu morskiego. ?wiadcz? o tym minojskie pa?ace, miasta i dzie?a sztuki nie maj?ce sobie równych w ca?ym antycznym ?wiecie. Pokojowa kultura minojska przetrwa?a co najmniej trzy wielkie kataklizmy. Zniszczone pa?ace odbudowywano z jeszcze wi?kszym rozmachem.

Lato na Krecie trwa najd?u?ej w ca?ej Grecji. Opali? mo?na si? nawet w pa?dzierniku, a p?ywanie uprawia? w okresie od maja do listopada. W sierpniu we znaki daje si? meltémi, pó?nocny wiatr wiej?cy mocniej ni? gdziekolwiek indziej. Ma on jednak i dobre strony, poniewa? obni?aj?c wilgotno?? powietrza, czyni letnie upa?y bardziej zno?nymi.

Trudno na Krecie wskaza? miejsca najciekawsze. Tury?ci, którzy pragn? uciec od zgie?ku, powinni pojecha? na zachód, do Chanii i mniejszych, trudniej dost?pnych miejscowo?ci na po?udniowym i zachodnim wybrze?u. W tej cz??ci wyspy wznosz? si? Góry Bia?e (Lefká Óri), a u ich stóp ci?gnie si? s?ynny w?wóz Samariá. Okolice Sitíi na wschodnim wybrze?u równie? s? stosunkowo s?abo spenetrowane przez turystów. Na po?udnie od popularnej pla?y Vá? wabi?cej t?umy s?ynnymi gajami palmowymi ci?gn? si? odludne piaszczyste ?achy.
Wielu turystów, zwiedziwszy Muzeum Archeologiczne i pa?ac w Knossós, czym pr?dzej opuszcza Iráklion (Heraklion). Inne o?rodki kultury minojskiej po?o?one s? wokó? centrum wyspy: Fajstos i Agía Triáda na po?udniu (z rzymsk? Gortyn? dla kontrastu) oraz Mália na pó?nocnym wybrze?u. O historii Krety przypomina tak?e miejscowo?? Gourniá w pobli?u kurortu Ágios Nikólaos, malowniczo po?o?ony pa?ac w Zákros na wschodzie oraz pomniejsze zabytki rozrzucone na zachodzie. Dla wielu turystów nieoczekiwan? atrakcj? stanowi? weneckie warownie w Réthimnonie i Frangokástello. Warto zwiedzi? tak?e ko?cio?y bizantyjskie, z których najs?ynniejszy stoi w Kritsá, a tak?e stare dzielnice Réthimnonu i Chaniá z licznymi pami?tkami po Wenecjanach i Turkach.

Grecy po?wi?caj? mnóstwo czasu na kontakty towarzyskie, co najcz??ciej przybiera form? wspólnych posi?ków. Atmosfera w restauracjach jest zwykle bardzo swobodna i nieformalna, a pretensjonalne postawy (i zbyt wygórowane ceny) spotyka si? w?a?ciwie tylko w najbardziej snobistycznych dzielnicach Aten i w niektórych miejscowo?ciach wypoczynkowych.

Pa?ac w Konssos zosta? do?? swobodnie zrekonstruowany przez Evansa. Mimo to, jego wizja pa?acu jest równie dobra jak ka?da inna, poniewa? bez przeprowadzonej rekonstrukcji trudno by?oby sobie wyobrazi? wielopi?trow? budowl?, ceremonialne schody, ci??kie kolumny i mury pomalowane na weso?e kolory, które wyró?niaj? to miejsce spo?ród innych. Apartamenty Królewskie to bez w?tpienia najpi?kniejsze komnaty w Knossós. Okalaj? one centralny dziedziniec. Wybitnym dzie?em sztuki architektonicznej s? tak?e Wielkie Schody. ?lady dawnego luksusu wida? w Apartamentach Królowej, obok wspania?ego Holu Kolumnowego usytuowanego u podstawy schodów. G?ówny pokój zdobi kopia s?ynnych fresków z delfinami (orygina? mo?na ogl?da? w Muzeum Archeologicznym w Heraklionie) z motywami kwiatowym i abstrakcyjnymi spiralami. Wielkie Schody wiod? na pi?tro do surowszych w wystroju pomieszcze? nad apartamentami królowej, uznawanych za Komnaty Króla. Klatka schodowa przechodzi w wielk? sal? przyj??, zwan? Holem Stra?y Królewskiej. Jej ?ciany zdobi powtarzaj?cy si? motyw tarcz. S?siednie pomieszczenie to Hol Podwójnych Toporów, prawdopodobnie osobista komnata w?adcy. Sk?ada si? z dwóch cz??ci, co pozwala?o na zachowanie prywatno?ci w jednej, a udzielanie audiencji w drugiej. Nazwa sali pochodzi od znaków podwójnej siekiery wyst?puj?cych na kamiennych ciosach.
G?ówne schody zbiegaj? na typowy dla minojskich pa?aców dziedziniec centralny, który dzisiaj jest otwarty, ale w przesz?o?ci prawdopodobnie otoczony by? murami. W pó?nocno-zachodnim naro?niku znajduje si? wej?cie do Sali Tronowej, najlepiej oddaj?cej atmosfer? pa?acu. W zadziwiaj?co ma?ej komnacie pod ?cian? stoi zniszczony kamienny tron z wydr??onym siedziskiem. Otaczaj? go kamienne ?awy. ?ciany zdobi zrekonstruowany fresk przedstawiaj?cy gryfy. Wed?ug wszelkiego prawdopodobie?stwa, w okresie minojskim miejsce to by?o przeznaczone dla kap?anki (podobnej sali nie znaleziono w ?adnym innym minojskim pa?acu), a na sal? tronow? zosta?o przekszta?cone w krótkim okresie myke?skim trwaj?cym do zniszczenia pa?acu w XIV w. p.n.e. Komnata jest obecnie odgrodzona drewnian? bramk?. W korytarzu stoi drewniana kopia tronu, na której tury?ci robi? sobie zdj?cia. Bezpo?rednio za bram? wznosi si? otwarta budowla przypominaj?ca amfiteatr. Mog?a ona by? wykorzystywana w trakcie uroczysto?ci i ta?ców rytualnych. W tym miejscu rozpoczyna si? Droga Królewska, uznawana za najstarsz? w Europie. Droga ta prawdopodobnie przecina?a kiedy? ca?? wysp?, a dzisiaj ko?czy si? ceglanym murem po oko?o stu metrach. Wielko?? pa?acu ?atwiej ogarn??, patrz?c na niego z do?u. Po po?udniowej stronie stoi kilka rekonstrukcji ma?ych domów z okresu kultury minojskiej.

Prace wykopaliskowe w pa?acu w Fajstos rozpocz?? W?och, Federico Halberra, prawie w tym samym czasie, gdy Evans odkrywa? Knossós. W Fajstos wykopaliska prowadzono jednak w ca?kiem odmienny sposób - nadzorowali je konserwatywni archeolodzy, wi?c rekonstrukcja ograniczona by?a do minimum. Ods?oni?to go?e fundamenty i mury, które wystaj? jedynie kilkadziesi?t centymetrów nad powierzchni? ziemi. Cho? wi?c pa?ac w Fajstos jest pi?knie po?o?ony nad równin? Messará, nie sprawia takiego wra?enia jak budowle w Knossós i Málii. Dzi? trudno wyobrazi? sobie, jak w rzeczywisto?ci wygl?da?o to miejsce, tym bardziej, ?e wi?kszo?? terenu zosta?a ogrodzona (z wyj?tkiem olbrzymiego dziedzi?ca centralnego). Plan pa?acu jest podobnie skomplikowany jak Knossós, lecz nie ma tu rekonstrukcji pobudzaj?cych wyobra?ni?.

Wiele spo?ród najpi?kniejszych dzie? sztuki prezentowanych w muzeum w Heraklionie pochodzi z Agíi Triády, dok?d mo?na w ci?gu niespe?na godziny dotrze? pieszo z Fajstos. Przeznaczenie tej budowli nie zosta?o do ko?ca wyja?nione. Wedle najpopularniejszej teorii, by? to rodzaj królewskiej letniej willi, nie tak wielkiej jak pa?ace, ale bogato zdobionej. Agía Triáda stanowi atrakcyjny cel wycieczki, przy tym nie tak oblegany przez turystów jak Fajstos. Warto zwróci? uwag? na rz?d sklepów usytuowany przed czym?, co niegdy? niew?tpliwie by?o targowiskiem. Wed?ug najnowszych teorii, powsta? on ju? po zniszczeniu willi, prawdopodobnie w okresie myke?skim. Obok wida? pozosta?o?ci brukowanej drogi, która bieg?a kiedy? w dó?, do portu w Zatoce Messaryjskiej. Cho? morze wydaje si? by? bardzo blisko, oddzielone od podnó?a wzniesienia jedynie lotniskiem Timbáki (obecnie wykorzystywanym g?ównie do rozgrywania wy?cigów samochodowych), trudno tam dojecha?, gdy? odnalezienie drogi w?ród polnych szlaków jest prawie niemo?liwe. Nieopodal stoi XIV-wieczny ko?ció? Ágios Geórgios (?w. Jerzego) z pozosta?o?ciami antycznych fresków.